Doliny wodorowe są to przedsięwzięcia polityczno-społeczno-gospodarcze mające na celu stworzyć regionalne rynki wodoru w pełnym łańcuchu wartości technologii wodorowych: produkcja, przesył i magazynowanie oraz zastosowanie wodoru w wielu sektorach gospodarki. W dolinach wodorowych będą tworzone demonstratory polskich technologii wodorowych, które wraz z potencjałem polskich przedsiębiorstw mają stworzyć nową gałąź gospodarki opartą o zielone technologie. Doliny wodorowe będą spełniać ważną rolę w mobilizacji prywatnych środków na zielone inwestycje zgodne z reżimem Taksonomii UE i Europejskiego Zielonego Ładu.

Według Clean Hydrogen Partnership - partnerstwa publiczno-prywatnego, które jest operatorem 2 mld EUR środków unijnych na rozwój gospodarki wodorowej, aby mówić o dolinie wodorowej musi być spełnionych 5 kluczowych warunków:

1. Skala przedsięwzięcia – nie wystarczą projekty demonstracyjne, w dolinie muszą się znaleźć przynajmniej dwie duże, wielomilionowe (EUR) inwestycje. Zazwyczaj dolina składa się z wielu podprojektów, które tworzą większe portfolio projektowe. Przyjmuje się, że dolina wodorowa powinna mieć nakłady inwestycyjne rzędu minimum 20 mln EUR. Średnia europejska to 100 mln EUR.
2. Zdefiniowany geograficznie obszar – ekosystemy wodoru muszą pokrywać dany obszar / region. Może to być lokalny hub wodorowy i jego zaplecze, ale też region w danym kraju lub region transgraniczny – np. korytarz transportowy wzdłuż głównego szlaku wodnego.
3. Pokrycie łańcucha wartości wodoru – od produkcji wodoru z wykorzystaniem energii ze źródeł odnawialnych przez magazynowanie i dystrybucję po zastosowanie – odbiór w regionie (off-take).
4. Wykorzystanie wodoru w kilku sektorach gospodarki – zastosowanie regionalnie wyprodukowanego wodoru w projektach w transporcie, przemyśle i energetyce. Jedno źródło – wiele aplikacji – w różnych sektorach. Przyjmuje się, że wodór powinien być zastosowany przynajmniej w dwóch sektorach gospodarki - np. autobusy wodorowe oraz wykorzystanie do produkcji zielonego amoniaku.
5. Dolina wodorowa w logice studium wykonalności – wykonanie studium wykonalności daje gwarancję, że projekt ma realne szanse na uruchomienie projektu i pozyskanie finansowania ze środków unijnych, krajowych i regionalnych.

• Dolnośląska Dolina Wodorowa

Forma działalności: stowarzyszenie

Siedziba: Wrocław

Koncept: hub management – zarządzanie hubami wodorowymi

Główni interesariusze: KGHM Polska Miedź S.A., ZAK Kędzierzyn-Koźle S.A., ARP S.A., Toyota Motor Manufacturing Poland Sp. z o.o., Z-Klaster, Politechnika Wrocławska, Uniwersytet Wrocławski, Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego, Linde Gas Polska Sp. z o.o

Specjalizacje: zielony amoniak, zielone ciepło, zielona miedź i metalurgia, zielony transport rzeczny, magazynowanie wodoru, OZE, biogaz, wodorociągi

Osiągnięcia: dwa złożone wnioski w konsorcjum międzynarodowym do programu Horyzont Europa złożone w 2022 roku na rozwój regionalnej gospodarki wodorowej, udział i promocja doliny wodorowej w trakcie targów Hydrogen Week w Brukseli, finalizowanie pierwszego projektu produkcji zielonego wodoru (planowane uruchomienie - marzec 2023), opublikowanie regionalnej Strategii Energetycznej Dolnego Śląska wspierającej transformację energetyczną regionu

• Mazowiecka Dolina Wodorowa

Forma działalności: klaster

Siedziba: Płock

Koncept: integracja wokół potrzeb największego koncernu w Polsce

Główni interesariusze: PKN Orlen S.A., ARP S.A., Bank Gospodarstwa Krajowego S.A., Toyota Motor Europe, Politechnika Warszawska, Instytut Energetyki, Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A., Akademia Górniczo Hutnicza, Siemens Energy Sp. z o.o., Uniwersytet Warszawski, Polska Izba Przemysłu Chemicznego

Specjalizacje: petrochemia, paliwa syntetyczne, produkcja zielonego wodoru, biogaz, HRS - stacje tankowania wodoru, logistyka wodoru, magazynowanie energii, zielona chemia, CCUS

Osiągnięcia: główny podmiot zaangażowany w projekt - koncern PKN Orlen - uruchomił projekt Hydrogen Eagle oraz otrzymał notyfikację Komisji Europejskiej w projekcie typu IPCEI o nazwie Hy2USE; uruchomiony projekt Akademii Wodoru dla młodych menedżerów transformacji energetycznej

• Śląsko-Małopolska Dolina Wodorowa

Forma działalności: stowarzyszenie

Siedziba: Katowice

Koncept: transformacja energetyczna Śląska i Małopolski w oparciu o FST

Główni interesariusze: Orlen Południe S.A., Polenergia S.A., ARP S.A. oddział Katowice, JSW Nowe Projekty, Grupa Azoty Tarnów S.A., Politechnika Śląska, Akademia Górniczo Hutnicza, KOMAG, Instytut Paliw Technologii i Energii (dawny IPCHW), Katowicka SSE, Górnośląko-Zagłębiowska Metropolia, Columbus S.A.

Specjalizacje: zielony glikol, transformacja energetyczna Śląska, produkcja wodoru, magazynowanie wodoru, zielona stal, zeroemisyjny transport publiczny, CCUS

Osiągnięcia: jeden z głównych podmiotów działających w dolinie wodorowej - Orlen Południe - uruchomił instalację do produkcji zielonego glikolu; stworzenie portal wodorowego H2Poland.eu, który wspiera rozwój gospodarki wodorowej w Polsce i działalność Śląsko-Małopolskiej Doliny Wodorowej

• Podkarpacka Dolina Wodorowa

Forma działalności: stowarzyszenie

Siedziba: Rzeszów

Koncept: integracja wokół uczelni i doliny lotniczej

Główni interesariusze: Politechnika Rzeszowska, Podkarpacki Urząd Marszałkowski, Polenergia Elektrociepłownia Nowa Sarzyna Sp. z o.o., miasto Sanok, ARP S.A., podmioty z doliny lotniczej, Autosan S.A., ML System S.A.

Specjalizacje: autobusy wodorowe, wodór w lotnictwie, wodór w energetyce, zielone ciepło, wodorociągi

Osiągnięcia: wniosek o Project Development Assistance - opracowanie koncepcji doliny wodorowej w oparciu o doświadczenia ekspertów z Clean Hydrogen Partnership, zakwalifikowanie do realizacji I etapu konkursu NCBiR przez Elektrociepłownię w Nowej Sarzynie, rozpoczęcie opracowywania studium wykonalności dla modernizacji ciepłowni w opraciu o technologie wodorowe w Sanoku

• Centralny Klaster Wodorowy im. Braci Łaszczyńskich,

Forma działalności: klaster

Siedziba: Kielce

Koncept: integracja wokół projektu dekarbonizacji kopalni surowców mineralnych

Główni interesariusze: Grupa Przemysłowa Industria S.A., ARP S.A., miasto Kielce, gmina Chęciny, Politechnika Świętokrzyska, Columbus S.A., ML System S.A., AIUT S.A., SBB Energy S.A.

Specjalizacje: produkcja wodoru z OZE, wozidła wodorowe, magazynowanie wodoru, OZE, zielony transport publiczny

Osiągnięcia: opracowanie studium wykonalności projektu, przejście do fazy realizacji - budowa OZE

• Pomorska Dolina Wodorowa

Forma działalności: izba handlowa / klaster

Siedziba: Gdynia

Koncept: integracja wokół inicjatyw samorządowych, dekarbonizacja Portu Gdynia, koncept „Shore H2 Valley”

Główni interesariusze: Pomorski Urząd Marszałkowski, Klaster Technologii Wodorowych, Miasto Gdynia, PKP Energetyka S.A., Port Gdynia, Sescom S.A., Politechnika Gdańska

Specjalizacje: zero-emisyjny transport publiczny, produkcja wodoru, offshore, dekarbonizacja portu, magazynowanie wodoru, produkcja elektrolizerów, HRS

Osiągnięcia: przygotowanie założeń dla pierwszych w Polsce projektów wodorowego transportu publicznego (Gdynia, Tczew, Wejherowo, Hel); zakończone mapowanie potencjału regionu w formacie Project Development Assistance

• Wielkopolska Dolina Wodorowa

Forma działalności: rada doradcza przy Urzędzie Marszałkowskim Województwa Wielkopolskiego

Siedziba: Poznań

Koncept: integracja wokół inicjatyw samorządowych i potrzeb dekarbonizacji dużego koncernu

Główni interesariusze: Wielkopolski Urząd Marszałkowski, ZE PAK S.A., Solaris S.A., Uniwersytet Adama Mickiewicza, Politechnika Poznańska, Agencja Rozwoju Regionalnego w Koninie, miasto Piła, Wielkopolska Rada Trzydziestu

Specjalizacje: produkcja wodoru, magazynowanie wodoru, stacje tankowania wodoru, autobusy wodorowe, OZE

Osiągnięcia: zmapowanie potrzeb regionu i potencjału local content dla technologii wodorowych w Wielkopolsce, platforma h2wielkopolska.pl

• Zachodniopomorska Dolina Wodorowa,

Forma działalności: list intencyjny

Siedziba: Szczecin

Koncept: integracja wokół dużego koncernu chemicznego, koncept „Shore H2 Valley”

Główni interesariusze: Zachodniopomorski Urząd Wojewódzki, Grupa Azoty Police S.A., ARP S.A., Enea S.A., Port Police S.A., Politechnika Morska, Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny, Politechnika Koszalińska

Specjalizacje: zielony amoniak, niskoemisyjny transport morski, niskoemisyjny transport rzeczny, infrastruktura do odbioru amoniaku, produkcja wodoru, offshore

Osiągnięcia: ponad 30 podmiotów zainteresowanych rozwojem doliny wodorowej