- Są dwie przyczyny, dla których Agencja Rozwoju Przemysłu zajmuje się tematyką restrukturyzacji. Po pierwsze, od 30 lat, od powstania ARP, mierzyliśmy się z wyzwaniami restrukturyzacji. Przede wszystkim dotyczyło to gałęzi problemowych. Trafiały do nas najczęściej spółki związane z grupą Skarbu Państwa, które wymagały szczególnego podejścia – powiedział r. pr. Paweł Kolczyński, wiceprezes ARP S.A., otwierając Konferencję Naukową – Kongres Restrukturyzacyjny „Finansowanie przedsiębiorstw w restrukturyzacji”.

- ARP może się pochwalić pozytywnymi wynikami procesów restrukturyzacyjnych. Aczkolwiek jest to działalność niewdzięczna. Jak każdy, kto zajmuje się restrukturyzacją, zdaję sobie sprawę, że to nie jest tylko kwestia prawna czy finansowa. To jest też bardzo często kwestia ludzka i znalezienie odpowiedniej ścieżki wyjścia z problemów, które dotyczą przedsiębiorstw w restrukturyzacji, jest bardzo trudne – podkreślił wiceprezes ARP S.A.

30 lat doświadczenia

Przypomniał, że na przestrzeni 30 lat działalności ARP S.A. wiele restrukturyzacji zakończyło się sukcesem, potwierdzonym następczą pozytywną notyfikacją Komisji Europejskiej. – Wśród takich przykładów możemy wskazać restrukturyzację Przewozów Regionalnych, czyli POLREGIO, największego przewoźnika w Polsce świadczącego usługi przewozu kolejowego osób, a także restrukturyzację Świętokrzyskich Kopalni Surowców Mineralnych, których sytuacja znacząco się pogorszyła w związku z załamaniem branży budowlanej i infrastrukturalnej na początku dekady – mówił Paweł Kolczyński.

– A po drugie, zajmujemy się tą tematyką m.in. również dlatego, że Agencja Rozwoju Przemysłu od 16 lipca 2020 r. na mocy ustawy o udzielaniu pomocy publicznej w celu ratowania lub restrukturyzacji przedsiębiorstw, a formalnie od uruchomienia tego programu we wrześniu 2020 roku, zajmuje się także udostępnianiem środków na restrukturyzację w ramach programu Polityka Nowej Szansy – wskazał wiceprezes ARP S.A.

– To jest bardzo ważny program, pierwszy tak kompleksowy, który ma oczywiście charakter pomocy publicznej, ale notyfikowanej przez Komisję Europejską. Daje on szansę przedsiębiorcom, którzy stali się niewypłacalni, którzy z różnych względów wskazanych w ustawie pragną podjąć próbę restrukturyzacji. Do tego potrzebują oczywiście środków finansowych. Mogą je pozyskać w ramach trzech różnych instrumentów – powiedział Paweł Kolczyński.

R.pr. Marzena Zalewska, dyrektor Biura Zarządzania i Restrukturyzacji Majątku Skarbu Państwa w ARP S.A., zarysowała zakres tematyczny konferencji. – Porozmawiamy na temat restrukturyzacji przedsiębiorstw, które są zagrożone niewypłacalnością, bądź też są niewypłacalne lub też mają przejściowe problemy płynnościowe – wskazała Marzena Zalewska.

Dodała, że od 1 grudnia działa nowoczesny, cyfrowy krajowy rejestr zadłużonych. – Jesteśmy bardzo ciekawi państwa opinii na jego temat po tych pierwszych dniach funkcjonowania – czy działa, czy pomaga – powiedziała dyr. Zalewska.

Doskonała przestrzeń na debatę

Konferencja odbywa się na Uniwersytecie Kardynała Stefana Wyszyńskiego (UKSW) w Warszawie. Dr hab. Anna Fidelus, prof. UKSW, prorektor ds. studenckich i kształcenia podkreśliła, że UKSW jest miejscem debat, dyskusji, ścierania się poglądów, przemyśleń, stawiania hipotez, podejmowania decyzji.

– Każda konferencja, każdy kongres służy lepszemu poznaniu określonego zagadnienia, lepszemu zrozumieniu różnych kwestii. W naszym uniwersytecie podejmujemy działania w zakresie rozwoju różnych nauk – humanistycznych, medycznych, przyrodniczych, technicznych, ale również społecznych, w tym ekonomicznych i prawnych. Mam nadzieję, że dzisiejszy kongres bardzo dobrze wpisuje się w nurt badań, które podejmowane są w naszej uczelni, ale także w nurt działań praktycznych, ponieważ pracownicy naszej uczelni uczestniczą też w praktycznych obszarach funkcjonowania życia społecznego, gospodarczego i publicznego – mówiła dr hab. Anna Fidelus.

Prof. dr hab. Konrad Raczkowski, dyrektor Centrum Gospodarki Światowej na UKSW przypomniał, że Centrum zostało powołane w październiku, a jego celem jest „działalność naukowo-badawcza, ale w nurcie praktycznego biznesu”. – Myślę, że z uwagi na zakres działalności, jak też wsparcie rządowe, instytucjonalne, ale i korporacyjne, jakie otrzymujemy, na pewno będzie to wiodące miejsce w tym zakresie nie tylko w Europie, ale i na świecie – powiedział prof. Raczkowski.

Finansowanie restrukturyzacji w praktyce

W trakcie debaty „Finansowanie restrukturyzacji”, otwierającej część panelową konferencji, dr hab. Anna Hrycaj, prof. Uniwersytetu Łazarskiego, sędzia Sądu Okręgowego w Warszawie, dyrektor Instytutu Prawa Upadłościowego, Restrukturyzacyjnego oraz Badań nad Niewypłacalnością, wskazała, że sam okres pandemiczny nie zwiększył liczby postępowań upadłościowych. Stało się tak, dzięki wsparciu dla firm z kolejnych rządowych tarcz antykryzysowych. Jednak ekspertka spodziewa się, że w związku z wygasaniem tego wsparcia w najbliższym czasie liczba postępowań będzie się zdecydowanie zwiększać.

Marzena Zalewska stwierdziła, że ARP S.A. zdaje sobie sprawę, że czekają ją rosnące wyzwania, ale program „Polityka Nowej Szansy” daje możliwość pomocy dla firm, które nie mogły znaleźć wsparcia na rynku finansowym. Jak podała, do firm-beneficjentów programu do końca roku trafi łącznie ok. 350 mln zł.

Dr Konrad Trzonkowski, prof. Wyższej Szkoły Handlu i Usług w Poznaniu, dyrektor zarządzający ds. Rozwoju Biznesu w Agencji Rozwoju Przemysłu S.A., zwrócił uwagę, że praktycy rynku mówią, że przy problemach firmy zawinił człowiek. – Dobry menedżer przewiduje przyszłość, tworzy bufory bezpieczeństwa. Jeśli coś nie zadziałało, to zwykle jest to wina człowieka – powiedział.

Dodał jednak, że powodem problemów może być także np. schyłkowy produkt. Powody? Może konkurencja robi coś lepiej lub taniej, może są to czynniki polityczne czy ostatnio także pandemia. Może firma działa na rynku cyklicznym, a może powodem jest mała elastyczność partnerów biznesowych. Ale tu zaznaczył, że działa prawo, podpisane umowy – przedsiębiorstwo podejmuje decyzje i na nie odpowiada.

Adw. Maciej Geromin, doradca restrukturyzacyjny, położył nacisk na praktyczne znaczenie uruchomienia możliwości skorzystania z pomocy publicznej po wejściu w życie prawa restrukturyzacyjnego. – Prawo to weszło w życie, ale nie spodziewaliśmy się, że ruszy pomoc publiczna. To jak z jednorożcem: wszyscy wiedzą, jak wygląda, potrafią go sobie wyobrazić, ale nikt go nie widział. Cieszę się, że pomoc publiczna zobaczyliśmy i że ma ona wymiar już 350 mln zł – stwierdził.

Cezary Kaźmierczak, prezes Związku Przedsiębiorców i Pracodawców, zauważył, że rynek i reguły gry na nim cały czas się zmieniają. – Niektóre produkty się kończą. Np. wynalezienie komputera pc doprowadziło w USA do likwidacji 6 tys. drukarń, które zajmowały się drukiem formularzy dla biznesu, bo teraz każdy mógł sobie te dokumenty wydrukować sam – mówił.

Jego zdaniem, programy wsparcia mają jak największy sens, szczególnie z w przypadku branż, takich jak gastronomia, które w kłopotach znalazły się z powodów nietypowych i niespodziewanych.

Sylwester Cacek, prezes spółki Sfinks Polska, operatora m.in. restauracji Sphinx, przedstawił praktyczne spojrzenie na sytuację na rynku ze strony biznesu. Podkreślił, że mówi nie tylko z perspektywy swojej firmy, ale ma także szersze spojrzenie, gdyż jest jednocześnie przewodniczącym Rady Związku Pracodawców Hoteli, Restauracji i Cateringu (ZP HoReCa), który reprezentuje firmy prowadzące łącznie ok. 3 tys. restauracji. Podkreślił, że program Polityka nowej szansy to bardzo ważny projekt. – Cieszę się, że zadziałał – powiedział Sylwester Cacek.