Agencja Rozwoju Przemysłu S.A., Główny Instytut Górnictwa oraz Instytut Chemicznej Przeróbki Węgla podpisały listy intencyjne dotyczące rozwoju programu czystych technologii węglowych. Jego celem będzie m.in. monitorowanie wyników, realizowanych w Polsce i zagranicą, innowacyjnych projektów zagospodarowywania węgla. W prace związane z popularyzacją czystych technologii węglowych włączy się Oddział ARP S.A. w Katowicach, który poszerzy swoją działalność o Forum Innowacyjnego Węgla.

- Rozwój nowoczesnych, czystych technologii zużywających węgiel, to dowód na to, że era tego paliwa jeszcze się nie kończy. Przez kilka następnych dekad na węglu oparta będzie nowoczesna, polska elektroenergetyka. Jednak wdrażanie do produkcji technologii wytwarzania z węgla wodoru, metanolu czy innych substancji potrzebnych w chemii pokazuje, że nadal możliwe jest rozszerzanie rynku zbytu na ten surowiec. To - obok restrukturyzacji spółek górniczych oraz integracji ich z sektorem energetycznym - filar naprawy sektora górniczego w Polsce – powiedział Andrzej Czerwiński, Minister Skarbu Państwa.

Czyste Technologie Węglowe mają na celu minimalizację negatywnego wpływu procesu spalania węgla na otoczenie. W Polsce od lat prowadzone są badania naukowe w zakresie możliwości zastosowania Czystych Technologii Węglowych w gospodarce. Według sygnatariuszy listów intencyjnych intensyfikacja działań dotyczących upowszechniania oraz promocja wyników tych badań powinna prowadzić do ich wdrożenia na skalę przemysłową.  

- Jednym z naszych celów strategicznych jest wspieranie wdrażania innowacji w przemyśle. Systematycznie zwiększamy naszą aktywność na Śląsku. Przedsiębiorcom oferujemy m.in. pożyczki na inwestycje, restrukturyzację i rozwój. Obecnie ARP ma zawarte 4 umowy pożyczkowe z podmiotami prowadzącymi działalność w sektorze okołogórniczym, w sumie na 33,4 mln zł. Rozpatrywane są kolejne dwa wnioski na łączną kwotę 25,0 mln zł – powiedział Marcin Zieliński, wiceprezes ARP S.A. - Szczególną rolę w działaniach na rzecz aktywizacji śląskich przedsiębiorstw odgrywa Katowicki Oddział ARP S.A., który poza monitorowaniem rynku węgla organizuje cykliczne spotkania „ARP – biznes, rozwój, innowacje", na których przedstawiciele lokalnego biznesu mogą uzyskać informacje na temat oferty ARP w obszarze finansowania  sektora dużych, małych i średnich firm – podkreślił Marcin Zieliński. Jego zdaniem ARP S.A. podpisując listy intencyjne z tak ważnymi dla rozwoju branży górniczej instytucjami naukowymi jak Główny Instytut Górniczy oraz Instytut Chemicznej Przeróbki Węgla poszerza swoją ofertę wsparcia dla rozwoju innowacji w przemyśle węglowym. - Forum Innowacyjnego Węgla ma charakter otwarty. Liczymy, że dołączą do nas inne ważne instytuty naukowe i podmioty, które zainteresowane są czystymi technologiami węglowymi – dodał wiceprezes Zieliński.

Według sygnatariuszy listów intencyjnych, Czyste Technologie Węglowe, a w szczególności możliwość produkcji paliw płynnych w procesie gazyfikacji węgla, są szansą dla polskiej gospodarki. Mogą być wykorzystane zarówno w zakresie znalezienia nowych obszarów zagospodarowania węgla, zwiększenia bezpieczeństwa energetycznego kraju, jak i poprawy stanu środowiska.

- Podpisany dzisiaj list intencyjny jest ważnym krokiem na drodze rozwijania prac badawczych, które mają czynić węgiel paliwem bardziej przyjaznym dla środowiska, a w konsekwencji pozwolić na lepsze wykorzystanie posiadanych przez Polskę bogatych zasobów tego surowca. Cieszę się, że Główny Instytut Górnictwa i Agencja Rozwoju Przemysłu będą wspierać się wzajemnie w tych działaniach, bowiem naszym wspólnym celem jest poprawa efektywności energetycznej, dzięki czemu będzie mogła rozwijać się w naszym kraju gospodarka niskoemisyjna. To jest prawdziwe wyzwanie dla Polski, aby pokazać, że węgiel dzięki czystym technologiom węglowym może być źródłem czystej energii – powiedział prof. Stanisław Prusek, Naczelny Dyrektor Głównego Instytutu Górnictwa.

- Scenariusz spełnienia wymagań Komisji Europejskiej w zakresie emisji CO2 ujęty w „Projekcie Polityki energetycznej Polski do 2050 roku" prognozuje drastyczny spadek produkcji elektryczności wytwarzanej z węgla kamiennego dla roku 2030 w porównaniu do roku 2020. Obecnie w Polsce blisko 90 proc. energii elektrycznej wytwarza się z węgla, zatem dla spełnienia tych wymagań paliwa stałe w rosnącej mierze będą coraz bardziej zastępowane gazem. Z drugiej zaś strony, największym krajowym konsumentem gazu ziemnego jest przemysł chemiczny. Produkcja gazu z węgla dzięki technologii zgazowania – powszechnej dziś w Chinach, gdzie zgazowuje się rocznie ponad 140 mln ton tego paliwa – stwarza m.in. unikalną możliwość substytucji importowanego gazu ziemnego wykorzystywanego w zakładach chemicznych. W tym szerokim kontekście, inicjatywa Agencji Rozwoju Przemysłu - w którą włączamy się z dużym entuzjazmem - daje w dłuższej perspektywie szansę na rozwój projektów, w efekcie których węgiel może zaistnieć m.in. w sektorze nawozów sztucznych i odważnie konkurować z innymi nośnikami dzisiaj tam stosowanymi – podsumował prof. Jarosław Zuwała, z-ca Dyrektora ds. Badań i Rozwoju Instytutu Chemicznej Przeróbki Węgla.  

Forum Innowacyjnego Węgla będą wspomagać działania instytucji naukowych i firm z sektora górniczego, którym zależy na opracowaniu innowacyjnych technologii wykorzystania węgla.

- Węgiel był dotychczas wykorzystywany w tradycyjnych procesach wytwarzania energii elektrycznej i ciepła. Na tym nie kończą się jednak możliwości jego zastosowania. Dlatego tak ważna jest wymiana informacji o nowych projektach, które są opracowywane i wdrażane nie tylko w Polsce, ale zagranicą. Forum Innowacyjnego Węgla umożliwi zebranie wszystkich technologii w jednym miejscu, pozwoli wydzielić projekty z uwzględnieniem ich przeznaczenia i stopnia zaawansowania, a także określić, czy jest to faza badawcza, czy już technologia dojrzała. To szansa zarówno dla rozwoju regionu śląskiego jak i polskiej gospodarki – powiedział Henryk Paszcza, dyrektor katowickiego Oddziału ARP.

Narzędziami wykorzystywanymi w ramach działań Forum Innowacyjnego Węgla będą platformy internetowe: Platforma Transferu Technologii oraz Polski Rynek Węgla prowadzony przez Oddział ARP S.A. w Katowicach, na którym powstanie zakładka dedykowana Forum. Zakłada się także równoległe uruchomienie platform informacyjnych przez partnerów współpracujących z ARP S.A.

Platforma Transferu Technologii zapewnia wsparcie w zakresie transferu technologii, także w sektorze okołogórniczym. Gromadzi ona dane dotyczące technologii jak również informacje o zapotrzebowaniu na technologie. Aktualnie na PTT znajduje się 26 wpisów branży górniczej.